Chum, vại, bình, lọ gốm biến thành nhạc cụ
Chiều 10/6 tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đã diễn ra buổi họp báo giới thiệu GOm Show – Âm thanh từ gốm – một chương trình âm nhạc với những nhạc cụ đặc biệt được làm từ gốm.
Theo đó, GOm Show là một dự án nghệ thuật âm nhạc sáng tạo được lấy cảm hứng từ văn hóa gốm truyền thống Việt, nơi gốm không chỉ là chất liệu mà còn là linh hồn. Từ những vật dụng thân thuộc như: chum, vại, bình, lọ… các nhạc cụ mới được thành hình, mở ra một thế giới âm thanh mới – nguyên sơ, sâu lắng và đầy mê hoặc.
Cụ thể, chương trình sử dụng các nhạc cụ đặc biệt được nhóm tác giả tự nghiên cứu và chế tác như: Trống chum (sử dụng chum sành và săm xe tạo âm siêu trầm như một chiếc đàn bass khổng lồ); Trống lãng (hình tựa bánh dày, âm trầm ấm như tiếng vọng từ lòng đất); Chiêng sànhvà Chuông sành (tạo âm bằng đất nung với cấu trúc âm sắc độc đáo, mỗi chiếc là một bản thể âm thanh riêng biệt); Gốm xoay (cộng hưởng bằng xoay tay trên miệng gốm, tạo hiệu ứng ngân vang mềm mại); Đàn niêu (âm thanh dịu dàng ngân lên từ niêu đất)…
“Lấy cảm hứng từ dòng chảy lâu đời của gốm truyền thống, GOm như một con thuyền dẫn lối, kết nối giữa con người và thiên nhiên, giữa âm thanh và các giá trị nguyên bản. Từ đó, một không gian nghệ thuật kỳ diệu được khai mở, nơi vang lên những thanh âm tưởng như bị giấu kín từ bao đời…
GOm chọn gốm bởi gốm là chiếc cầu nối giữa các thế giới. Là đất mang hình, mang tiếng, mang hơi thở của thời đại. Trong mỗi đường nét, mỗi tiếng ngân vang là một câu chuyện không lời của lịch sử và văn hóa Việt chờ ngày được đánh thức”, nghệ sĩ Đinh Anh Tuấn – đại diện nhóm Đàn Đó, thành viên BTC cho biết.
Từ Quay về, Thời đó, Xuôi dòng đến Tìm Hani, Gom… mỗi chương mục trong GOm Show – Âm thanh từ gốm sẽ là tiếng nói riêng từ các cộng đồng dân tộc bản địa như M’nông, Tày, Lô Lô, Nùng Dín, Ê Đê, Hà Nhì… Chương trình kết hợp các nhạc cụ dân gian, nhạc cụ sáng tạo với yếu tố trình diễn để mang đến những nghiệm âm nhạc vừa chân thực, vừa mộng tưởng.
Nghệ sĩ Nguyễn Đức Minh – đại diện BTC GOm show cho biết: “Tinh thần của vở diễn này là hồn vía trong âm nhạc bản địa. Bởi xuất phát điểm từ nền tảng nguyên thuỷ là đất, nước và tre tạo nên màu âm, chất âm rất dân gian. Thẩm mỹ ở đây chính ở sự trau chuốt trong từng chi tiết, hoàn thiện từng chi tiết đó thành tác phẩm lớn.
Điều tiết từ nhịp độ cũng như sắc thái trong chương trình dẫn dắt mọi người trong từng trạng thái cảm xúc khác nhau. Có hỉ nộ ái ố, có tính sân khấu, có tính sắp đặt về âm thanh và ánh sáng, sự chuyển động nhất định trong di chuyển của các nhạc cụ đó”.
Chương trình có sự tham gia biểu diễn của các nghệ sĩ trẻ như Dương Thị Mến, Lê Duy, Nguyễn Trà Hương, Nguyễn Trà Giang, Đàm Văn Huy… GOm Show sẽ diễn ra vào 19h30 ngày 28 – 29/06 tại Nhà hát Lớn Hà Nội.
Đàn Đó – Nhóm tác giả tạo nên GOm
Đàn Đó là một nhóm nghệ sĩ thành lập từ hơn 12 năm trước, với hành trình sáng tạo nhất quán trên nền tảng chất liệu bản địa. Với triết lý “lấy văn hóa làm gốc rễ, lấy con người làm năng lượng”, mọi dự án của nhóm đều khởi phát từ chất liệu và tinh thần Việt, tạo nên các tác phẩm nghệ thuật đậm chất bản địa và mang tinh thần đương đại.
GOm Show không chỉ đánh dấu một cột mốc mới trong hành trình nghệ thuật của nhóm Đàn Đó, mà còn mở ra một bước tiến đặc biệt trong dòng chảy nghệ thuật đương đại Việt Nam. Dự án là sự tiếp nối và chuyển giao giữa hai thế hệ nghệ sĩ – những người sáng lập giàu kinh nghiệm và lớp nghệ sĩ trẻ đầy tiềm năng.
Đây cũng là bước phát triển tiếp theo của dòng âm nhạc sáng tạo dựa trên chất liệu văn hóa bản địa, với hệ thống nhạc cụ mới được chế tác từ gốm, đất nung, mang lại những âm thanh hoàn toàn mới mẻ. GOm Show vừa gìn giữ chiều sâu truyền thống, vừa đổi mới phương thức tiếp cận để văn hóa không chỉ được lưu giữ mà còn tiếp tục được sống, ngân vang và lan tỏa.